Zmianę nazwiska należy zgłosić w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy. To tam składa się stosowny wniosek o zmianę nazwiska, który zostanie rozpatrzony przez kierownika urzędu. Zmiana nazwiska może dotyczyć zarówno osób pełnoletnich, jak i dzieci – w przypadku tych drugich decyzję podejmują rodzice lub opiekunowie prawni.
Podstawa prawna i zasady zmiany nazwiska
Zasady dotyczące zmiany nazwiska w Polsce reguluje ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska. Zgodnie z jej przepisami, o zmianę można ubiegać się jedynie z uzasadnionych powodów, na przykład gdy nazwisko:
- jest ośmieszające lub nielicujące z godnością człowieka,
- posiada obcobrzmiący charakter,
- jest niezgodne z tradycją rodziny,
- ma zostać powrócone do nazwiska rodowego.
Procedura zgłoszenia zmiany nazwiska
Wniosek o zmianę nazwiska składa się osobiście w urzędzie stanu cywilnego lub – w niektórych przypadkach – za pośrednictwem platformy ePUAP. Kierownik urzędu rozpatruje wniosek i wydaje decyzję administracyjną. Wniosek powinien zawierać:
- Dane osobowe wnioskodawcy,
- Wskazanie, jakie nazwisko ma zostać zmienione i na jakie,
- Uzasadnienie decyzji,
- Dowód wniesienia opłaty skarbowej.
Opłaty i czas oczekiwania
Za rozpatrzenie wniosku o zmianę nazwiska pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 37 zł. Czas oczekiwania na decyzję zależy od urzędu, jednak zazwyczaj nie przekracza 30 dni. W przypadku decyzji odmownej można wnieść odwołanie do wojewody.
Zmiana nazwiska a dokumenty oficjalne
Po uzyskaniu decyzji o zmianie nazwiska należy pamiętać o aktualizacji wszystkich dokumentów – dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy, dokumentów w banku czy w miejscu pracy. Zmiana danych osobowych wiąże się również z koniecznością powiadomienia urzędów i instytucji.
Ciekawostki i fakty
Jak podaje Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, „każdego roku kilka tysięcy Polaków decyduje się na zmianę nazwiska, a najczęstszymi powodami są względy rodzinne lub chęć uproszczenia pisowni”.
Według danych z Ministerstwa Cyfryzacji, coraz częściej wnioski składane są drogą elektroniczną, co znacząco skraca czas załatwienia formalności.
Podsumowanie
Zgłoszenie zmiany nazwiska to procedura administracyjna wymagająca uzasadnienia oraz spełnienia określonych formalności, ale w praktyce jest dostępna dla każdego obywatela. Kluczowe jest złożenie wniosku we właściwym urzędzie stanu cywilnego oraz dopełnienie obowiązków związanych z wymianą dokumentów.
